Bonifacy Bałdyk

Bonifacy Bałdyk urodził się 25 maja 1879 r. w Kobiernie, w powiecie krotoszyńskim. Jego rodzicami byli Wincenty i Marianna, z domu Dobiszowska. Jako uczeń gimnazjum w Krotoszynie należał do Organizacji Młodzieży Narodowej. Wskutek swej radykalnej działalności narodowej został wydalony z gimnazjum, poczem po długich staraniach został ponownie przyjęty. Po ukończeniu szkoły i odbyciu praktyki w Poznaniu uzyskał dyplom pomocnika aptekarskiego. Podczas studiów farmaceutycznych w Berlinie został członkiem Tajnego Związku Młodzieży Polskiej. Za swą działalność polityczną został relegowany ze studiów, co uniemożliwiło mu uzyskanie dyplomu farmaceuty.
W 1913 r. osiedlił się w Żorach i podjął pracę w miejscowej aptece. Zasiadał w Radzie Miejskiej i przy każdej sposobności podkreślał swoją polskość, walcząc o mandaty polskie w Radzie i Magistracie. 6 lutego 1918 r. poślubił Jadwigę, z domu König. Niebawem jako pierwsza, przyszła na świat jego córka Halina, następnie syn Tadeusz i najmłodsza córka Jadwiga. W tym okresie został członkiem Towarzystwa Śpiewaczego „Feniks”, które zajmowało się także działalnością teatralną. W styczniu 1919 r. wybrano B. Bałdyka jego prezesem. Podczas obrad Sejmu Dzielnicowego w 1918 r. w Poznaniu, reprezentował ludność polską powiatu rybnickiego. Gdy w styczniu 1919 r., podczas wiecu w Żorach B. Bałdyk, wraz z Julianem Samulowskim, próbowali przeciwstawiać się antypolskim wystąpieniom, zostali skazani przez sąd wojskowy na 6 miesięcy ciężkiego więzienia w Brzegu. W tym samym czasie B. Bałdyk zaangażował się w pracę niepodległościową. Podczas akcji plebiscytowej współpracował z Polskim Komitetem Plebiscytowym w Rybniku i pełnił obowiązki Komisarza Plebiscytowego na Okręg Żory, organizując […] całą akcję w tym okręgu, pracując jako mówca i wybitny agitator. […] Jego też Okręg należał do najlepiej zorganizowanych i w czasie głosowania dał też najlepsze wyniki.
Był członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej od chwili jej założenia. Oddał, zwłaszcza w czasie II-go powstania, nieocenione usługi w pertraktacjach z władzami koalicyjnemi doprowadzając wspólnie z innymi do oddania całego powiatu w ręce P.O.W. B. Bałdyk był również jednym z organizatorów zaopatrzenia powstańców śląskich w broń, żywność i środki opatrunkowe. W latach 1920–1921 pełnił funkcję prezesa Zarządu Okręgu Żorskiego Związku Śląskich Kół Śpiewaczych, który skupiał wówczas 18 chórów i aktywnie uczestniczył w akcji plebiscytowej.
Gdy 4 lipca 1922 gen. Stanisław Szeptycki wkroczył do Żor, w imieniu społeczeństwa powitał go właśnie B. Bałdyk. Podczas krótkiej wizyty naczelnika państwa Józefa Piłsudskiego w Żorach, śląski niepodległościowiec, co było ewenementem, gościł go w swoim mieszkaniu. Po przyłączeniu części Górnego Śląska do Polski B. Bałdyk pełnił funkcję komisarycznego burmistrza Żor. W 1926 r. został członkiem Rady Naczelnej Narodowego Związku Powstańców i Byłych Żołnierzy. Pełnił funkcję prezesa Spółdzielni Oszczędnościowo-Pożyczkowej w Żorach. W 1928 r., z listy Narodowo-Chrześcijańskiego Zjednoczenia Pracy został wybrany do II Sejmu Rzeczypospolitej. Należał do klubu poselskiego Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem. W 1930 r. został posłem Sejmu Śląskiego. Przyczynił się do wybudowania w Żorach szkoły średniej (gimnazjum państwowego) oraz uruchomienia linii kolejowej Pszczyna–Żory-Rybnik. Za swoje zasługi B. Bałdyk został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Polonia Restituta oraz Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi.
Po wybuchu II wojny światowej, wraz z całą rodziną, wyjechał do Łańcuta, jednak 23 października 1939 r. powrócił do Żor. Nazajutrz został zatrzymany i osadzony w więzieniu w Katowicach. Zwolniony 8 listopada 1939 r., po dwóch dniach został ponownie aresztowany i skazany przez sąd wojskowy na pięć lat ciężkiego więzienia.
Bonifacy Bałdyk zmarł 30 kwietnia 1940 r. w więzieniu w Strzelcach Opolskich. Jego szczątki 7 maja 1940 r. złożono w rodzinnym grobowcu na cmentarzu w Żorach. Kilka dni później bojówkarze Hitlerjugend wyrzucili zwłoki, a w zburzonym grobowcu urządzili śmietnik.