Bonifacy Bałdyk urodził się 25 maja 1879 r. w Kobiernie, w powiecie krotoszyńskim. Jego rodzicami byli Wincenty i Marianna, z domu Dobiszowska. Jako uczeń gimnazjum w Krotoszynie należał do Organizacji Młodzieży Narodowej. Wskutek swej radykalnej działalności narodowej został wydalony z gimnazjum, poczem po długich staraniach został ponownie przyjęty. Po ukończeniu […]
Bohaterowie
Maksymilian Basista urodził się 7 sierpnia 1883 r. w Górkach w powiecie Rybnickim. Jego rodzicami byli rolnicy Jan i Franciszka z domu Kałuża. W domu rodzinnym kultywowano tradycje polskie. W latach 1889–1896 uczęszczał do szkoły ludowej w Górkach, po której ukończeniu podjął pracę w hucie „Silesia” w Paruszowcu. W 1899 […]
Antoni Białas urodził się 14 czerwca 1876 r. w Przełajce – obecnej dzielnicy Siemianowic Śląskich. Jego rodzicami byli Antoni Białas i Marianna z domu Derej. Ukończył szkołę elementarną w Przełajce i podjął pracę jako górnik. Między innymi brał udział w głębieniu szybu „Grenzschacht” („Graniczny”) ówczesnej kopalni Richter (późniejsza „KWK Siemianowice”), […]
Władysław Borth urodził się 24 czerwca 1892 r. w Kozach koło Bielska. Jego rodzicami byli Karol i Ewa z domu Skoczylas. Uczęszczał do szkoły w Bielsku, następnie do gimnazjum klasycznego w Wadowicach. Od 1913 r. studiował na Uniwersytecie Wiedeńskim. Stopień naukowy doktora praw uzyskał na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie w […]
Józefa Bramowska urodziła się 10 marca 1860 r. w Żyglinie. Jej rodzicami byli Tomasz Batsch i Barbara z domu Przybyłek. Jej edukacja, z powodu choroby matki ograniczyła się do ukończenia czterech klas szkoły powszechnej. Po śmierci ojca w 1878 r., podjęła pracę w kopalni Bibelia w Pasiekach. W wieku 29 […]
Karol Bytomski urodził się 10 lipca 1885 r. w Rudzińcu na Opolszczyźnie. Jego rodzicami byli Karol i Klara, z domu Kania. W Rudzińcu uczęszczał do szkoły, a […] od wczesnej młodości działał aktywnie w polskich organizacjach na Śląsku Opolskim. Przed pierwszą wojną światową zamieszkał w Wirku [Rudzie Śląskiej]. Około 1910 r. zawarł związek małżeński […]
Urodził się 23 stycznia 1873 r. w Mysłowicach. Był najmłodszym z trojga dzieci Jana i Agnieszki z domu Kunowskiej. Zdobył wszechstronne wykształcenie, obok studiów architektonicznych na politechnice w Darmstadt, uzyskał tytuł doktora filozofii na Uniwersytecie w Lipsku. Podczas I wojny światowej walczył na froncie w Lotaryngii i Ardenach, w 22 […]
Wilhelm Chrobok urodził się 17 grudnia 1899 r. w Szarlocińcu w gminie Świętochłowice. Jego rodzicami byli Augustyn i Florentyna z domu Brychcy. W 1914 r. ukończył Szkołę Powszechną w Szarlocińcu. Naukę kontynuował w Wydziałowej Szkole Handlowej w Królewskiej Hucie, następnie podjął pracę jako górnik. W 1916 r. wstąpił do Polskiej […]
Paweł Dubiel urodził się 25 stycznia 1879 r. w Królewskiej Hucie. Po ukończeniu edukacji podjął pracę jako górnik w kopalni „Król”. Ożenił się z Marią Lubojańską. W 1897 r. znalazł się w gronie współzałożycieli Towarzystwa Młodzieży św. Stanisława Kostki, obejmując funkcję sekretarza tej organizacji. Trzy lata później, w 1900 r., […]
Walenty Fojkis urodził się 13 lutego 1895 r. w Józefowcu (obecnie dzielnicy Katowic). Jego rodzicami byli Józef, robotnik w hucie cynku, i Teresa z domu Nocoń. Uczęszczał do szkoły ludowej w Józefowcu, a następnie do gimnazjum w Katowicach. W 1913 r. podjął pracę w kancelarii adwokackiej dr. Zygmunta Sejdy, znanego […]
Karol Frelich urodził się 19 listopada 1896 r. w Lipinach. Jego rodzicami byli Karol i Joanna z domu Droszcz. Gdy jego ojciec zginął w wyniku wypadku w kopalni, jej właściciel pokrył wydatki związane z jego edukacją. Od kwietnia 1909 r. uczęszczał w Nysie do prowadzonego przez werbistów w Domu Świętego […]
Klemens Furczyk urodził się w Miedźnej niedaleko Pszczyny 15 października 1898 r. Jego rodzicami byli Jan i Zofia z domu Piórko. Miał dwóch braci: Franciszka i Jana. Rodzinne szczęście nie trwało długo, w 1907 r. zmarł ich ojciec, wkrótce potem matka. Sierotami zaopiekowali się krewni matki. Po ukończeniu czteroklasowej szkoły […]
Karol Gajdzik urodził się 4 listopada 1883 r. w Przełajce. Jego rodzicami byli Karol i Brygida z domu Wycik. W 1898 r. ukończył szkołę elementarną i podjął pracę, najpierw w hucie “Laura”, a następnie jako górnik w kopalni “Maks”. Po wybuchu I wojny światowej został zmobilizowany do Armii Cesarstwa Niemieckiego […]
Józef Alojzy Gawrych urodził się 16 marca 1891 r. w Tarnówku w rodzinie ziemiańskiej. Po ukończeniu edukacji szkolnej w latach 1909–1912 studiował handel w Berlinie. Podczas I wojny bałkańskiej podjął współpracę z wydawanym po polsku „Dziennikiem Berlińskim” jako korespondent wojenny. W 1913 r. przeniósł się na krótko do Opola, gdzie […]
Michał Grażyński urodził się 12 maja 1890 r. w Gdowie. Jego rodzicami byli Michał Kurzydło i Marianna z domu Zastawniak. Po śmierci Marianny w 1893 r., druga żona ojca Antonina z domu Broniowska doprowadziła do zmiany nazwiska rodziny na „Grażyński”. W 1914 r. ukończył studia historyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim (UJ) […]
Karol Grzesik urodził się 30 maja 1890 r. w Siedliskach. Jego rodzicami byli Franciszek i Albina z domu Kocur. Do 1907 r. uczył się w gimnazjum prywatnym w Gliwicach, a od 1908 r. kontynuował naukę w Gimnazjum św. Macieja we Wrocławiu. W 1914 r. złożył eksternistyczny egzamin dojrzałości w Schwedt. […]
Bronisław Hager urodził się Był synem lekarza Maksymiliana i Karoliny z domu Urbanowskiej. Rodzice wychowywali go w polskim duchu patriotycznym. Do szkoły powszechnej uczęszczał początkowo w Pszczewie, a następnie w Pszczynie. W wieku trzynastu lat rozprowadzał ulotki na rzecz wyboru Wojciecha Korfantego do Koła Polskiego w parlamencie niemieckim. Od 1900 […]
Maksymilian Hanke urodził się 24 września 1866 r. w Śremie. Jego rodzicami byli Augustyn i Wiktoria z domu Stankiewicz. Po ukończeniu gimnazjum i złożeniu egzaminu maturalnego podjął studia lekarskie na Uniwersytecie Wrocławskim, które kontynuował następnie na Uniwersytecie w Lipsku. Dyplom lekarski uzyskał w 1892 r. Po odbyciu służby wojskowej i […]
Jan Hlond urodził się 15 czerwca 1888 r. w Chorzowie. Jego rodzicami byli Jan Hlond i Maria z domu Imiela. Wśród jego licznego rodzeństwa znajdowali się August Hlond – późniejszy prymas Polski oraz Antoni Hlond (Chlondowski) – salezjanin i kompozytor. J. Hlond ukończył szkołę powszechną Mysłowicach. Tam również kontynuował naukę […]
Juliusz Jacek urodził się w 1881 w Dziergowicach w rodzinie chłopskiej. Po ukończeniu szkoły ludowej pracował jako robotnik przy regulacji koryta Odry. W 1907 r. zawarł związek małżeński z Anną z domu Salwiczek. Małżonkowie mieli dziesięcioro dzieci: Berta, Maksymiliana, Zygmunta, Elfrydę, Juliusza, Luizę, Walerię, Pelagię, Elżbietę i Alojzego. W 1919 […]
Henryk Jarczyk urodził się 16 czerwca 1889 r. w Podlesiu, w powiecie pszczyńskim. Jego rodzicami byli Paweł i Anna z domu Polak. Uczęszczał do szkoły powszechnej w Podlesiu, a następnie w Mikołowie. Podczas nauki w gimnazjum w Gliwicach był członkiem tajnego niepodległościowego Towarzystwa im. Tomasza Zana. W 1908 r. rozpoczął […]
Seweryn Jędrysik urodził się 25 sierpnia 1893 r. w Kamieniu Śląskim, w rodzinie robotniczej o silnie zakorzenionej tradycji polskiej. Jego rodzicami byli Jacek i Anna z domu Tkotz. Po uzyskaniu świadectwa dojrzałości podjął w 1913 r. studia filozoficzne na uniwersytecie w Wiedniu. Po wybuchu I wojny światowej otrzymał powołanie do […]
Bolesław Kardoliński urodził się 7 października 1880 r. w Toruniu. Był synem uczestnika powstania styczniowego. Po zdobyciu średniego wykształcenia w 1903 r. przeniósł się na Górny Śląsk. Rok później otworzył swoją pierwszą drogerię w Szopienicach. W następnych latach uruchomił kolejną drogerię w Gliwicach. Związek małżeński zawarł z Wiktorią z domu […]
Stefania Knapikówna urodziła się 30 marca 1901 r. w Sosnowcu. Jej rodzicami byli pochodzący z Górnego Śląska Ryszard i Zofia z domu Szymaniec. Po ukończeniu edukacji w gimnazjum ukończyła również kurs stenotypii. Jeszcze przed wybuchem I wojny światowej rodzina przeprowadziła się do Szopienic. W wieku osiemnastu lat, za namową wuja […]
Jan Koj urodził się 29 lipca 1888 r. w Komornikach. W 1902 ukończył szkołę podstawową w Bielszowicach, następnie kontynuował naukę w Zakładzie Salezjańskim w Ivrea we Włoszech oraz gimnazjach w Bochni, Cieszynie i Ołomuńcu. W 1913 złożył egzamin dojrzałości i wstąpił do seminarium duchownego w Widnawie. Od 1914 r. studiował […]
Wojciech Korfanty urodził się 20 kwietnia 1873 r. Jego rodzicami byli Józef i Karolina z domu Klecha. Został relegowany z gimnazjum w Katowicach za wyrażanie negatywnych opinii na temat kanclerza Ottona von Bismarcka. W grudniu 1885 r. złożył egzamin maturalny i rozpoczął studia na politechnice w Charlottenburgu. Następnie nauki pobierał […]
To jest miejsce zarezerwowane dla nieznanego nam jeszcze bohatera pows Rudolf Kornke urodził się 26 września 1884 r. w Zagórzu koło Będzina. Jej rodzicami byli Antoni i Ludwika z domu Piegacka. W poszukiwaniu pracy rodzina Rudolfa często zmieniała miejsca zamieszkania, dlatego szkołę powszechną ukończył w Rennersdorf pod Wiedniem. Po przeprowadzce […]
Urodziła się 5 lipca 1893 r. w Raciborzu. Jej rodzicami byli szewc Wilhelm Raida i Berta z domu Jendrischek. W 1915 r. po ukończeniu szkoły średniej dla nauczycielek „Fräulein Pruss” kontynuowała edukację na Uniwersytecie Wrocławskim na wydziale medycznym. Tam ukształtowała się jej polska tożsamość narodowa. Nauczyła się języka polskiego (którym […]
Leonard Kuntze urodził się 7 października 1884 r. w Stanisławowie. Jego rodzicami byli Bernard i Hermina z domu Birgfellner. Uczęszczał do szkoły ludowej we Lwowie. Podczas nauki w gimnazjum uczestniczył w tajnych kółkach samokształceniowych. Studiował prawo na Wydziale Prawa i Umiejętności Politycznych CK Uniwersytetu Lwowskiego im. Cesarza Franciszka I. Będąc […]
Walter Larysz urodził się 31 marca 1898 r. w Ozimku w powiecie opolskim. Jego ojciec był z pochodzenia Niemcem, a matka Laura wywodziła się z rodziny polskiej i była spokrewniona z gen. Jakubem Jasińskim – jednym z bohaterów insurekcji kościuszkowskiej, naczelnym dowódcą polskich wojsk na Litwie i poetą. Walter Larysz […]
Jan (Józef Gabriel) Ludyga-Laskowski urodził się 15 marca 1894 r. w Rozbarku, obecnie dzielnicy Bytomia. Jego rodzicami byli górnik Marcin Ludyga i Marta z domu Skrzypek. W jego domu rodzinnym kultywowano polskie tradycje. W 1909 r. ukończył szkołę ludową w Rozbarku. W tym samym roku podjął pracę w kopalni i […]
Urodził się 13.06.1883 r. w Raciborowie w województwie poznańskim. Po ukończeniu nauki oraz odbyciu praktyki przeniósł się na Górny Śląsk do Siemianowic Śląskich. W 1910 r. założył Drogerię pod Orłem w Kochłowicach. W 1911 r. zawarł związek małżeński z pochodzącą z Krotoszyna Barbarą Adamiak, z którą miał sześcioro dzieci. Już […]
Ignacy Matusek urodził się 31 lipca 1905 r. w Załężu (obecnej dzielnicy Katowic). Jego rodzicami byli Franciszek i Julianna z domu Wypych. Jego ojciec był nazywany „polskim królem” ze względu na zaangażowanie w walkę o polskość Śląska. Od kwietnia 1909 r. Ignacy Matusek uczęszczał do szkoły ludowej w Załężu, którą […]
Maciej Mielżyński urodził się 13 października 1869 r. w Chobienicach, w rodzinie ziemiańskiej. Jego rodzicami byli Karol i Elżbieta z domu Bnińska. Edukację na poziomie szkoły elementarnej pobierał w domu, następnie uczył się w prywatnym gimnazjum francuskim w Berlinie i gimnazjum pruskim w Lesznie. Po złożeniu egzaminu dojrzałości w 1889 […]
Ignacy Nowak urodził się 11 lipca 1887 r. w Mądrem koło Środy. Jego rodzicami byli Michał i Jadwiga z domu Bilska. W 1908 r. ukończył gimnazjum w Śremie, odbył studia lekarskie w Lipsku i Monachium, zdał egzamin państwowy 22 lipca 1913 r. i 1 sierpnia 1914 r. uzyskał prawo wykonywania […]
Janina Omańkowska urodziła się 12 czerwca 1859 r. w Srebrnikach k. Wąbrzeźna. Jej rodzicami byli Robert i Elżbieta z domu Karlińska. Po zakończeniu edukacji pracowała jako nauczycielka domowa w Wielkopolsce. Podejmowała działalność oświatową i charytatywną m.in. w Towarzystwie Przyjaciół Wzajemnego Pouczania się i Opieki nad Dziećmi „Warta” oraz Czytelni dla […]
Robert Oszek urodził się 29 maja 1896 r. w Zabrzu. Jej rodzicami byli Jerzy, robotnik, i Katarzyna z domu Danch. Uczęszczał do szkoły realnej w Gliwicach. W 1911 r., gdy rodzina przeniosła się do Zabrza, porzucił szkołę, uciekł z domu i dotarł do Hamburga. Chciał się tam zaciągnąć do służby […]
Wiktor Polewka urodził się 6 grudnia 1896 r. w Szobiszowicach (obecnie dzielnica Gliwic). Jego rodzicami byli Karol i Agnieszka, z domu Pichura. Podczas nauki szkolnej należał do Polskiej Kongregacji Mariańskiej, działającej przy kościele św. Piotra i Pawła w Gliwicach. Po utworzeniu oddziału kongregacji w Szobiszowicach pełnił w niej funkcję członka […]
Jan Powała urodził się 7 lutego 1896 r. w Pszowie. Jego rodzicami byli Walenty i Paulina z domu Gilner. Po ukończeniu szkoły powszechnej podjął pracę w kopalni Leon w Rydułtowach jako górnik. Po wybuchu I wojny światowej został zmobilizowany 1 lipca 1915 r. do Armii Cesarstwa Niemieckiego. Od 27 sierpnia […]
Nikodem Renc urodził się 7 września 1888 r. w Siedlcu. Jego rodzicami byli Karol i Marianna z domu Kroll. Od szóstego do czternastego roku życia uczęszczał do szkoły powszechnej. W bardzo młodym wieku opuścił dom rodzinny i przeniósł się do Chorzowa. W latach 1907–1910 r. odbył służbę wojskową w II […]
Wojciech Sapeta urodził się 7 kwietnia 1889 r. w Pasieczkach w gminie Imielin. Jego rodzicami byli Jan i Franciszka z domu Pacuła. Uczęszczał do szkoły powszechnej w Pasieczkach, którą ukończył w 1903 r. Przez kilka lat pomagał rodzicom w gospodarstwie, następnie podjął pracę w kopalni węgla kamiennego w Szopienicach. W […]
Urodził się 15 lipca 1894 r. w Szerokiej (obecnie dzielnica Jastrzębia-Zdroju). Po ukończeniu szkoły powszechnej pracował jako robotnik. W 1914 r. wcielony do Armii Cesarstwa Niemieckiego. Podczas walk dostał się do niewoli rosyjskiej. W grudniu 1918 r. powrócił na Górny Śląsk. Był członkiem Polskiej Partii Socjalistycznej, wstąpił również do Polskiej […]
Urodził się 15 września 1884 r. we wsi Rowień (obecnie części miasta Żory). Po ukończeniu szkoły rolniczej pracował w walcowni w Paruszowicach, a następnie w fabryce w Essen. Od 1914 r. służył w Armii Cesarstwa Niemieckiego. Po zakończeniu I wojny światowej powrócił na Śląsk i zatrudnił się w kopalni. W […]
Urodził się 1.12.1882 w Woźnikach. Tem również ukończył szkołę elementarną, a następnie uczęszczał do gimnazjum klasycznego w Królewskiej Hucie. Na Uniwersytecie Wrocławskim został absolwentem studiów z zakresu teologii, a także brał udział w seminarium z literatury słowiańskiej prof. Władysława Nehringa. Działał aktywnie w „Kółku Polskim” funkcjonującym w konwikcie arcybiskupim we […]
Piotr Urbańczyk urodził się 21 czerwca 1891 r. w Radzionkowie. Jego rodzicami byli Bartłomiej i Karolina z domu Nalewajko. Uczęszczał do Szkoły Ludowej w Radzionkowie, następnie kontynuował naukę w Szkole Realnej w Bytomiu, którą ukończył w 1909 r. składając egzamin dojrzałości. Podczas nauki był członkiem Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Ubiegał się […]
Edmund Wąsik urodził się 27 września 1883 r. w Raszowej-Rokiczach pod Kędzierzynem. Jego rodzicami byli Edmund i Karolina z domu Murłowska. Po ukończeniu gimnazjum w Bytomiu i złożeniu egzaminu maturalnego, podjął naukę w szkole górniczej w Tarnowskich Górach. Gdy w wypadku zginęło kilkunastu jego kolegów wraz z nauczycielem, postanowił poświęcić […]
Maksymilian Wilimowski urodził się 7 października 1886 r. w Siemianowicach Śląskich. Jego rodzicami byli Józef, majster murarski, i Anna z domu Rudkowska. Uczęszczał do gimnazjum w Katowicach, gdzie należał do tajnego kółka samokształceniowego Towarzystwa Tomasza Zana, w którym poznawał polską historię i literaturę oraz doskonalił język polski. W 1908 r., […]
Mikołaj Witczak urodził się 2 lipca 1896 r. we Wrocławiu. Jego rodzicami byli Mikołaj i Maria Anna z domu von Adlersfed. Naukę pobierał w domu, by w 1908 r. wstąpić do gimnazjum klasycznego w Rybniku. W 1911 r. został z niego wydalony z powodu odnalezienia w jego domu broni, amunicji […]
Konstanty Wolny urodził się 5 kwietnia 1877 r. w Bujakowie, w rodzinie kowala Wawrzyńca i Ludwiny z domu Jarczyk. Po śmierci matki rodzina przeniosła się do Zawodzia (obecnie dzielnicy Katowic). W Katowicach K. Wolny ukończył szkołę powszechną, a następnie średnią. W 1898 r. rozpoczął studia medyczne na Uniwersytecie Wrocławskim. Niebawem […]
Kazimierz Zenkteler urodził się 24 stycznia 1884 r. w Wojnowicach, w ówczesnym powiecie grodziskim. Jego rodzicami byli kupiec Edward i Joanna z domu Szyfter. W domu rodzinnym panowała patriotyczna atmosfera. Początkowo Zenkteler pobierał edukację domową. W 1906 r. ukończył gimnazjum humanistyczne w Poznaniu, a następnie odbył służbę w Armii Cesarstwa […]