Karol Frelich

Karol Frelich urodził się 19 listopada 1896 r. w Lipinach. Jego rodzicami byli Karol i Joanna z domu Droszcz. Gdy jego ojciec zginął w wyniku wypadku w kopalni, jej właściciel pokrył wydatki związane z jego edukacją. Od kwietnia 1909 r. uczęszczał w Nysie do prowadzonego przez werbistów w Domu Świętego Krzyża gimnazjum z internatem. Ponieważ uczeń po zadośćuczynieniu Gimnazjum opuszcza, udziela mu się za zezwoleniem Ministerstwa Wyznań i Oświecenia Publicznego […] niniejsze świadectwo dojrzałości, mocą którego może wstąpić do Nowicjatu i studja filozoficzne i teologiczne rozpocząć. Nysa, dnia 30 marca 1915 r. Kilka tygodni później, w maju, został zmobilizowany do Armii Cesarstwa Niemieckiego. Służył w piechocie na froncie zachodnim uzyskując stopień kaprala. W 1918 r. dostał się do niewoli brytyjskiej, a 19 listopada tego samego roku wstąpił jako ochotnik do Armii Polskiej we Francji. Po ukończeniu szkoły oficerskiej w Paryżu w maju 1919 r. awansował do stopnia sierżanta. Z Armią Polską powrócił do kraju. Brał udział w walkach na froncie ukraińskim i bolszewickim. Podczas Bitwy Warszawskiej 15 sierpnia 1920 r. został przeniesiony do 29 Pułku Strzelców Kaniowskich.

10 listopada podchorąży Karol Frelich odkomenderowany został do Obozu Koncentracyjnego dla Górnoślązaków w Krakowie dla brania udziału w plebiscycie. Brał udział w akcji plebiscytowej, w III powstaniu śląskim dowodził I batalionem 4 Pułku Powstańczego w stopniu podporucznika.

Naczelna Komenda Wojsk Powstańczych Górnego Śląska. Walecznemu powstańcowi cześć! Panu podporucznikowi Karolowi Frelichowi […] nadaje się prawo posiadania „Śląskiej Wstęgi Waleczności i Zasługi” […] za udział w walce o oswobodzenie Ziemii Górnośląskiej z pod jarzma pruskiego w powstaniu roku 1921. Obok Śląskiej Wstęgi Waleczności i Zasługi Karol Frelich został odznaczony Mieczami Hallerowskimi, Krzyżem Walecznych i Krzyżem Niepodległości, a także został kawalerem francuskiego Orderu Narodowego Legii Honorowej.

W okresie powstań poznał swoją przyszłą żonę Annę Spychalską, która jako sanitariuszka opiekowała się rannymi powstańcami. Ślub Anny i Karola odbył się 10 października 1922 r. w Ostrowie Wielkopolskim.

Po odejściu z czynnej służby wojskowej Karol Frelich odbył praktykę sądową i złożył egzamin na sekretarza sądowego. W następnych latach opuścił służbę sądową i podjął pracę jako kierownik biura adwokackiego. Małżonkowie początkowo przebywali w Tarnowskich Górach, później w Mysłowicach, by ostatecznie zamieszkać w domu w Katowicach przy ulicy Gen. Zajączka 3.

W 1923 r. przyszła na świat ich najstarsza córka Ligia, w kolejnych latach Halina i Mieczysław, a w 1930 r. Barbara. Karol Frelich był oficerem rezerwy, awansując do stopnia porucznika, udzielał się także w katowickim bractwie kurkowym.

Po wybuchu II wojny światowej został zmobilizowany, brał udział w wojnie obronnej, a następnie przez Rumunię dotarł do Francji. Na pokładzie SS Chorzów przedostał się do Wielkiej Brytanii. Został osadzony w Stacji Zbornej Oficerów Rothesay będącej faktycznie obozem izolacyjnym dla przeciwników gen. Władysława Sikorskiego. Zwolniony w 1942 r. został jednym z najbliższych współpracowników ministra Karola Popiela w Rządzie Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie.

Po zakończeniu wojny Karol Frelich powrócił do Polski. Jego działalność w Rządzie Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie nie uszła uwadze komunistycznej bezpieki. Mój dziadek został aresztowany 22 listopada 1950 roku. Przez sześć miesięcy przebywał w areszcie na ulicy Mikołowskiej w Katowicach. W wyniku represji stracił pracę i po zwolnieniu nie mógł znaleźć zatrudnienia. Przez około pół roku, musiał dojeżdżać do pracy aż do Gdańska. W końcu znalazł pracę w Zjednoczeniu Przemysłu Węglowego w Katowicach, a następnie w Kurii Metropolitalnej jako prawnik – wspominała wnuczka Karola Frelicha Joanna Kapuścińska. Karol Frelich zmarł 12 maja 1972 r.