
Wiktor Polewka urodził się 6 grudnia 1896 r. w Szobiszowicach (obecnie dzielnica Gliwic). Jego rodzicami byli Karol i Agnieszka, z domu Pichura. Podczas nauki szkolnej należał do Polskiej Kongregacji Mariańskiej, działającej przy kościele św. Piotra i Pawła w Gliwicach. Po utworzeniu oddziału kongregacji w Szobiszowicach pełnił w niej funkcję członka zarządu do czasu jej likwidacji przez Niemców. Należał do koła Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, będąc jego sekretarzem oraz do polskiego chóru „Harmonia”, który został rozwiązany, a władze pruskie wytoczyły proces o zdradę stanu wszystkim jego członkom.
Po ukończeniu szkoły W. Polewka podjął 2 listopada 1914 r. pracę na kolei. Dwa lata później w marcu 1916 r. został powołany do służby w Armii Cesarstwa Niemieckiego. Po odbyciu przeszkolenia w Królewcu służył w 5 kompanii 2 batalionu 18 regimentu saperów na froncie zachodnim. Wziął udział m.in. w bitwach pod Verdun i Aisne–Champagne, walkach we Flandrii, nad Sommą i Marną 24 października 1918 r. otrzymał Krzyż Żelazny II klasy, a 25 listopada został zwolniony z wojska i powrócił do Gliwic, gdzie zatrudnił się na kolei. Nadal udzielał się w różnych polskich organizacjach – m.in. był członkiem męskiej drużyny harcerskiej w Wójtowej Wsi. Jako członek Polskiej Organizacji Wojskowej brał udział w II powstaniu śląskim i uczestniczył w akcji plebiscytowej. 2 maja 1921 r. został wysłany do Łagiewnik w celu odebrania i dostarczenia broni. W III powstaniu śląskim, po wymarszu z Szobiszowic, uczestniczył w zajmowaniu Łabęd i akcji przejęcia niemieckiej broni w Brzezince. W okolicach Rudzieńca i Ujazdu wziął udział w pierwszych starciach z Niemcami. Jego ostatnie walki to boje w rejonie Góry św. Anny. […] kiedy zaszła potrzeba, chwycił za broń i walczył o oswobodzenie prastarej ziemicy śląska i [jej] przyłączenie do Macierzy Polskiej. Kiedy zaś, nie wystarczyła obrona czynna, oddał się z całym zapałem i ofiarnością pracy plebiscytowej. Swoją pracą na niwie narodowej i udziałem w powstaniu Śląskim przyczynił się znacznie około przyłączenia G-Śl. do Polski – z wniosku o nadanie W. Polewce Medalu Niepodległości.
Za udział w powstaniach śląskich W. Polewka został odznaczony m.in. Śląską Wstęgą Waleczności i Odwagi, Krzyżem Zasługi, Medalem Niepodległości, Śląskim Krzyżem Powstańczym i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Po podziale Górnego Śląska w 1922 r. W. Polewka, wobec prześladowań ze strony Niemców, opuścił Gliwice i zamieszkał w Domu Uchodźców Śląskich w Katowicach. W tym samym roku zawarł związek małżeński z Wiktorią Klimszą, a w 1928 r. urodził się jego jedyny syn Jan. Pracował jako kolejarz, udzielając się m.in. w katowickim „Sokole”, Związku Powstańców Śląskich i chórze św. Cecylii.
Po wybuchu II wojny światowej, w obawie przed prześladowaniami, opuścił Górny Śląsk. Jednak, jak wiele innych osób, zdecydował się na powrót. Niedługo po przyjeździe do Katowic mój teść został wezwany na Gestapo. Tam, przesłuchujący go, funkcjonariusz w pewnej chwili zapytał go, czy zna melodię, którą zanucił. Powiedział: „zawsze śpiewała mi ją moja babka Polka i chciałbym wiedzieć, co to za piosenka”. Mój teść, który był członkiem wielu chórów, od razu rozpoznał tę melodię i ją zaśpiewał. Była to piosenka „O gwiazdeczko, coś błyszczała”. Wtedy gestapowiec powiedział mu tak: na razie pana zwalniam, ale lepiej pan zrobi, gdy opuści pan Katowice – wspominała synowa W. Polewki – Leokadia. Po ucieczce z rodziną z Katowic przeniósł się do Sosnowca. Tam, nieniepokojony przez Niemców, doczekał końca II wojny światowej. Po powrocie do Katowic nadal pracował jako kolejarz, a w 1957 r. przeszedł na emeryturę. Wiktor Polewka zmarł 14 czerwca 1970 r.
Galeria fotografii


i Wiktor Polewka, Szobiszowice,
ok 1914 roku

Wiktor Polewka i Jerzy Ziętek


