Se­we­ryn Ję­dry­sik

Se­we­ryn Ję­dry­sik uro­dził się 25 sierp­nia 1893 r. w Ka­mie­niu Ślą­skim, w ro­dzi­nie ro­bot­ni­czej o sil­nie za­ko­rze­nio­nej tra­dy­cji pol­skiej. Je­go ro­dzi­ca­mi by­li Ja­cek i An­na z do­mu Tkotz. Po uzy­ska­niu świa­dec­twa doj­rza­ło­ści pod­jął w 1913 r. stu­dia fi­lo­zo­ficz­ne na uni­wer­sy­te­cie w Wie­dniu.

Po wy­bu­chu I woj­ny świa­to­wej otrzy­mał po­wo­ła­nie do ar­mii nie­miec­kiej. Do Le­gio­nów zgło­sił się pod pseu­do­ni­mem „Ja­cen­to­wicz” ja­ko ochot­nik w ko­men­dzie pla­cu Le­gio­nów w Wie­dniu w paź­dzier­ni­ku 1914 r. skąd w gru­dniu1914 r. zo­stał wy­sła­ny do No­we­go Tar­gu do ba­o­nu uzup. I Bry­ga­dy i przy­dzie­lo­ny do VI ba­o­nu l kom­pa­nii. Prze­szedł ca­ły szlak bo­jo­wy bry­ga­dy, w 1-ej kom­pa­nii VI ba­o­nu bie­rze udział w wal­kach nad Ni­dą i wszy­st­kich bo­jach VI ba­o­nu aż do kwiet­nia 1916 r. W kwiet­niu 1916 r. prze­nie­sio­ny do O.K.M. [Od­dzia­łu Ka­ra­bi­nów Ma­szy­no­wych] Ro­ki­ty przy 5 p.p. Bie­rze udział w wal­kach o Pol­ską Górę i nad Sto­cho­dem. La­tem 1916 wraz z Bry­ga­dą wy­co­fa­ny z fron­tu. Po 9 lip­ca 1917 r., gdy odmówił – jak więk­szość żoł­nie­rzy I Bry­ga­dy – przy­się­gi na wier­ność ce­sa­rzo­wi Nie­miec, w P.O.W. w Ra­fa­i­ło­wej nie­o­po­dal Nadwór­nej. Na­stęp­nie w 1918 r. słu­ży w ba­o­nie w Kra­ko­wie. Po ukoń­cze­niu Szko­ły Pod­cho­rą­żych w War­sza­wie ja­ko pod­por. zo­sta­je przy­dzie­lo­ny do 16 p.p., od 1920 ja­ko do­wód­ca kom­pa­nii.

W sierp­niu 1920 r. wy­sła­ny na te­ren ple­bi­scy­to­wy na Gór­nym Ślą­sku. Wziął udział w II po­wsta­niu ślą­skim. Na­stęp­nie wstą­pił do Cen­tra­li Wy­cho­wa­nia Fi­zycz­ne­go, która od 15 stycz­nia 1921 r. przy­ję­ła na­zwę Do­wódz­two Obro­ny Ple­bi­scy­tu (DOP). Od mar­ca 1921 r. ko­men­dant DOP na po­wiat strze­lec­ki, pod pseu­do­ni­mem „Wal­len­ste­in”. Pod­czas III po­wsta­nia ślą­skie­go, w ma­ju 1921 r. od­dział pod je­go ko­men­dą opa­no­wał znacz­ną część po­wia­tu strze­lec­kie­go, m.in. ro­dzin­ny Ka­mień Ślą­ski. W dniach 21–30 ma­ja 1921 r. ucze­st­ni­czył w wal­kach obron­nych na przed­po­lach Góry Świę­tej An­ny. Za swo­je za­słu­gi zo­stał odzna­czo­ny Me­da­lem Pa­miąt­ko­wym za Woj­nę 1918–1921, Krzy­żem Nie­pod­le­gło­ści, Krzy­żem na Ślą­skiej Wstę­dze Wa­lecz­no­ści i Za­słu­gi oraz Gwia­zdą Gór­no­ślą­ską.

Po 1922 r. wstą­pił do za­ko­nu oo. do­mi­ni­ka­nów i roz­po­czął stu­dia na Wy­dzia­le Te­o­lo­gii Uni­wer­sy­te­tu Ja­giel­loń­skie­go, które kon­ty­nu­o­wał na­stęp­nie we Lwo­wie i Rzy­mie. 29 czerw­ca 1927 r. otrzy­mał świę­ce­nia ka­płań­skie, a 5 lip­ca 1927 r., w ko­ście­le pw. Pio­tra i Paw­ła w Ka­to­wi­cach odby­ły się je­go pry­mi­cje. W uro­czy­sto­ści ucze­st­ni­czy­li m.in. po­wstań­cy ślą­scy, w tym wo­je­wo­da Mi­chał Gra­żyń­ski i pre­zy­dent Ka­to­wic Adam Ko­cur, a tak­że dzia­ła­cze Związ­ku Po­la­ków w Niem­czech z Opol­szczy­zny. S. Ję­dry­sik osiadł w kla­szto­rze w Kra­ko­wie. Ak­tyw­nie dzia­łał w Związ­ku Po­wstań­ców Ślą­skich. W 1936 r. zo­stał pro­bo­szczem pa­ra­fii woj­sko­wej w Sło­ni­miu nad Szcza­rą i ka­pe­la­nem 20 Dy­wi­zji Pie­cho­ty. Po wej­ściu tej jed­no­st­ki w skład Ar­mii Mo­dlin prze­by­wał w re­jo­nie Mła­wy ja­ko szef Służ­by Dusz­pa­ster­skiej. Tam za­stał go wy­buch II woj­ny. Po pierw­szych wal­kach 13–14 wrze­śnia 1939 r., przy­był na war­szaw­ską Pra­gę. Od 14 do 27 wrze­śnia ucze­st­ni­czył w obro­nie sto­li­cy ja­ko szef Służ­by Dusz­pa­ster­skiej Do­wódz­twa Podo­od­cin­ka „Pół­noc”. Od pre­zy­den­ta Ste­fa­na Sta­rzyń­skie­go otrzy­mał le­gi­ty­ma­cję Za­słu­żo­ne­go Obroń­cy Sto­li­cy. Ostat­nią mszę po­lo­wą dla swo­ich żoł­nie­rzy od­pra­wił 8 paź­dzier­ni­ka 1939 r. w Ra­dzi­wił­ło­wie ko­ło Skier­nie­wic. Po do­sta­niu się do nie­wo­li nie­miec­kiej zo­stał osa­dzo­ny w Ofla­gu IV A Ho­hen­ste­in, a na­stęp­nie prze­nie­sio­ny do Ofla­gu IX A Ro­ten­burg. 18 kwiet­nia 1940 r., wraz z gru­pą in­nych ka­pe­la­nów, zo­stał osa­dzo­ny obo­zie kon­cen­tra­cyj­nym w Bu­chen­wal­dzie. Od 6 lip­ca 1942 r. prze­by­wał w obo­zie kon­cen­tra­cyj­nym w Da­chau. Tam do­tarł, przy­go­to­wa­ny przez Ge­sta­po w Pszczy­nie, ra­port do­ty­czą­cy je­go po­wstań­czej prze­szło­ści. W dniu 5 wrze­śnia 1942 r. ks. mjr Se­we­rynJę­dry­sik zo­stał za­mor­do­wa­ny przez Niem­ców w obo­zie kon­cen­tra­cyj­nym w Da­chau.